Сьвяткаваньне 106-х угодкаў абвешчаньня незалежнасьці БНР
У нядзелю, 24 сакавіка, у грамадзкай залі пры саборы Сьв. Кірылы Тураўскага ў Брукліне адбылося сьвяткаваньне Дня Волі, гадавіны абвешчаньня Незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі.
Напачатку імпрэзы прагучалі амэрыканскі гімн у выкананьні Вольгі Казак-Анлар і беларускі нацыянальны гімн “Мы выйдзем шчыльнымі радамі” ў выкананьні Алеся Казака, якому падпявалі ўсе прысутныя. Прысутныя затым прагледзелі відэазварот-прывітаньне ад Старшыні Рады БНР сп-ні Івонкі Сурвіла. Яна адзначыла ва ўступе, што Рада БНР ёсьць самым легітымным урадам Беларусі, і падкрэсьліла, што Беларусь цяпер перажывае цяжкія часы, але нашым папярэднікам, айцам-заснавальнікам БНР, не было лягчэй, і разам з тым яны змаглі зрабіць так шмат. “Дык ня дайце ўзурпатару прадаць Бацькаўшчыну і асіраціць усіх вас!”
Пасьля вядоўца імпрэзы сп. Міхась Чаропка даў слова Старшыні Галоўнай Управы Беларуска-Амэрыканскага Задзіночаньня (БАЗА) сп-ні Натальлі Федарэнка. Яна прывітала ўсіх з Днём Незалежнасьці БНР і падкрэсьліла, што за гэтыя 106 год, ня гледзячы на драматычныя ўмовы, сфармавалася незалежная і сувэрэнная Беларусь, і сёньня з гістарычнай пэрспэктывы бачна, што абвешчаньне Незалежнасьці БНР стала тым непахісным падмуркам, на якім будаваліся ўсе наступныя формы беларускай дзяржаўнасьці, і ў тым ліку стала магчымым адроджаньне незалежнай Беларусі ў 1991 годзе. “Будзем змагацца, каб Дзень Волі перастаў быць толькі сьвятам, і каб кожны дзень у Беларусі стаў днём волі, годнасьці, стваральнай працы.”
З прывітальным словам выступіла сябар Рады БНР сп-ня Ганна Сурмач. Яна прывітала прысутных і адзначыла, што заўсёды прыемна быць паплечнікаў, каму дарагая гэтая дата і для каго яна зьяўляецца сапраўдным сьвятам. Яна падкрэсьліла, што Рада БНР, якую яна прадстаўляе, зьяўляецца непасрэдным пераемнікам Рады БНР, створанай у 1918 годзе, і праз гэта мае мандат Усебеларускага зьезду, які быў дэмакратычна абраны народам Беларусі. Але цяпер антыбеларускі рэжым Лукашэнкі абвесьціў Раду БНР “экстрэмісцкай арганізацыяй”. Між тым, безумоўна, сапраўдным экстрэмізмам зьяўляюцца дзеяньні рэжыму ў барацьбе супраць беларускага народу. Прамоўца адзначыла, што цяпер можна назіраць спробы загнаць Акт 25 Сакавіка ў глыбіні гісторыі, як састарэлы і адслужыўшы сваё дакумэнт. Але на самой справе гэты Акт застаецца актуальным і надзённым, ён мае ў сабе стваральную, мабілізуючую і натхняючую сілу.
Сп-ня Сурмач затым спынілася на гістарычных перадумовах стварэньня Рады БНР і прыняцьця Акту 25 Сакавіка і спынілася на асноўных падзеях тых векапомных дзён, што адбываліся 106 год таму. Яна нагадала, што паседжаньне, на якім быў прыняты Акт 25 Сакавіка 1918 году, праходзіла ў Гарадзкім тэатры ў Менску (цяпер Тэатар Янкі Купалы), і ў ім бралі ўдзел 1872 дэлегаты, сярод якіх значную частку складалі вайскоўцы. Перад тым была Прынятая Першая Устаўная Грамата – якой абвяшчалася, што ўлада ў краі пераходзіць у рукі народу, і Другая Ўстаўная Грамата, у якой дзяржаўны лад абвяшчаўся Народнай Рэспублікай. І вось менавіта Трэцяя Ўстаўная грамата, што абвесьціла Незалежнасьць Беларускай Народнай Рэспублікі, і стала Актам 25 Сакавіка, нашай Дэклярацыяй Незалежнасьці і маяком, што асьвяціў дарогу для наступных пакаленьняў беларускага народу, зь якіх выйшлі новыя шэрагі нацыянальных дзеячаў. Надзвычай важныя тэрыторыя і насельніцтва, але гэта не вырашае ўсё, калі паглядзець, напрыклад, на курдаў і бербераў. “Гістарычная задача для нас – не дапусьціць поўнай акупацыі Беларусі Расеяй, пачаць будаўніцтва структураў, што пяроймуць уладу, калі надыйдзе час, спрыяць нацыянальнаму адраджэньню ва ўсіх формах і сфэрах, і так працягваць увасабленьне ідэалаў 25 Сакавіка”.
З прывітальным словам ад парафіі Сабору Сьв. Кірылы Тураўскага выступіў сп. Расьціслаў Гарошка. Ён адзначыў узаемны ўплыў ідэі незалежнасьці Беларусі й Беларускай нацыянальнай царквы і коратка спыніўся на цяперашняй дзейнасьці галавы БАПЦ Уладыкі Сьвятаслава, згадаў пра жыцьцё Янкі Чарапука-Змагара.
Сп. Віталь Зайка выступіў з прывітальным словам ад Беларуска-Амэрыканскага Згуртаваньня “Пагоня”. Ён у прыватнасьці адзначыў, што стварэньне БНР у беларускай гісторыі стала нечым, накшталт выбуху супэрновай зоркі, і яна выпраменьвае сьвятло сваё ў будучыню, і яно ідзе да нас і будзе йсьці да наступных пакаленьняў беларусаў праз гады і вякі, праз абыякавасьць і перасьлед. “Шмат хто сёньня зьвяртае свае думкі да тога гістарычнага дня 25 Сакавіка, дык хай жа ён дае нам і далей сілы крочыць і змагацца на шляху да сапраўды вольнай, сапраўды незалежнай і сапраўды беларускай Бацькаўшчыны!”
Затым да прысутных зьвярнулася сьпявачка і сябар Трыё Казакоў сп-ня Вольга Казак-Анлар. Яна падзялілася думкамі пра беларускі бізнэс-форум, што быў ладжаны напачатку гэтага месяца ў Вашынгтоне Амэрыканска-Беларускай Бізнэс-Асацыяцыяй (АБ:БА), і там было шмат беларусаў з усіх штатаў, былі панэльныя паседжаньні па розных асьпэктах узаемадапамогі й разьвіцьця беларускай прысутнасьці ў ЗША. І трэба пашыраць інфармацыю й браць удзел у такіх імрэзах. Словы Вольгі дапоўніла прадстаўніца аддзелу БАЗА ў Вашынгтоне, сакратар Рады БНР сп-ня Алеся Сёмуха-Грынберг. Яна сказала, што форум сабраў 150 чалавек з розных штатаў, дзеля разьвіцьця прадпрыймальніцтва, каардынацыі дзеяньняў, пашырэньня ўзаемадапамогі. Праз разьвіцьцё беларускага бізнэсу будзе пашырацца дапамога вольнай Беларусі. І Вольга, і Алеся былі выступоўцамі на форуме.
Затым адбыўся святочны канцэрт, які падрыхтавалі й правялі музыкі з Трыё сям’і Казакоў. Яны выканалі шэраг мала вядомых народных сьпеваў, “Ой з-пад лесу дый з-пад гаю”, “Ой ты Тацяно”, “Пшанічанька”, а таксама папулярныя песьні як “Цячэ вада ў ярок”. Вольга Казак-Анлар выступіла са сваёй улюбёнай песьняй “Белая-белая, сьветлая-сьветлая”. Удзельнікаў імпрзы запрасілі на скокі й карагоды, і яны адгукнуліся й актыўна ўдзельнічалі ў танцавальнай частцы праграмы. І музыкі, і танцоры былі задаволеныя ходам справаў і добрым настроем, які далі танцы.
Напрыканцы прагучаў беларускі рэлігійны гімн “Магутны Божа”. Затым удзельнікі сьвяткаваньня зьняліся на агульным фатаздымку на памяць пра імпрэзу.
Віталь ЗАЙКА
